II. 
Gdzie może być zyskany odpust Porcyunkuli? 

     Odpust Porcyunkuli może być zyskany w kościele Porcyunkuli niedaleko Asyża we Włoszech. Już od roku 1223 niezliczone tłumy ludu wiernego garnęły się do rzeczonego kościoła, aby zyskać odpust nadany. Kapłani w całej okolicy pilnie słuchali spowiedzi; bogaci i ubodzy, wysocy urodzeniem i niscy, uczeni i prostacy otaczali i jeszcze dzisiaj otaczają konfesyonały, a potem dążą do kościółka. Ponieważ zaś w kościółku, jak już wspomnieliśmy, tylko około sto osób się zmieści, pobożni w długiej procesyi wstępują do świątyni i wychodzą z niej przez cały czas odpustu, to jest od Nieszporów I-go sierpnia aż do wieczora 2-go sierpnia. Zyskać odpust Porcyunkuli jest chlubą i pragnieniem wielu chrześcijan. Przez 260 lat tylko w kościółku Porcyunkuli było możebnem dostąpienie tego odpustu. Niekiedy ludzie już kilka tygodni naprzód a nawet kilka miesięcy pielgrzymowali do tego świętego miejsca i za wielkie szczęście sobie poczytywali, by tamże się modlić i zyskać odpust zupełny.

    Oto masz przykład! W roku 1309 żył pewien starzec pobożny, liczący przeszło 100 lat życia. Chociaż był tak leciwy i od słabości pochylony, jednak żadnego roku nie omieszkał przybyć na odpust do kościoła Porcyunkuli. Odbywszy daleką drogę, wyspowiadał się z grzechów swoich u błogosławionego Jana z Alwerny, bardzo świętobliwego kapłana zakonu świętego Franciszka. Gdy się go pytał spowiednik, jak mógł tu przybyć, odpowiedział bogobojny starzec: „Przyjść na odpust Porcyunkuli jest nadzwyczajną radością duszy mojej. Gdybym nie mógł chodzić, dałbym się przywieść lub zanieść, byłem nie utracił odpustu. Ja jeszcze za życia świętego Franciszka nigdy nie zaniedbałem odwiedzić kościoła Porcyunkuli."

    Ponieważ na dzień Porcyunkuli, to jest na 2-go sierpnia od roku do roku coraz większe tłumy przybywały na święte miejsce, a pomiędzy niemi była nie mała liczba zakonników, Papież Sykstus IV. chciał zapobiedz niektórym przeszkodom i równocześnie nową łaską apostolską zaszczycić zakon św. Franciszka. Dla tego z mocy apostolskiej jako głowa Kościoła dozwolił zakonnicom w klasztorach pod regułą św. Franciszka żyjącym, że mogły zyskać odpust Porcyunkuli we własnym kościele klasztornym. A nie długo potem ten sam przywilej udzielony został przez Papieży zakonnikom w klasztorach pod regułą świętego Franciszka będącym. Nakoniec Papież Grzegorz XV. dnia 4-go lipca 1622 ustanowił, że odpust Porcyunkuli mógł być zyskanym od wiernych we wszystkich kościołach zakonów św. Franciszka i nawet w innych kościołach, którym ten przywilej jest dany przez Stolicę Apostolską. Grzegorz XV. Zastrzegł równocześnie, iż tylko we właściwym kościele Porcyunkuli przy Asyżu pod warunkiem tylko św. Spowiedzi, w innych zaś kościołach pod warunkiem także Komunii św. i modlitwy na intencyą Ojca św. wierni mogli dostąpić odpustu.

Gdzie może więc obecnie być zyskany odpust Porcyunkuli ? Odpowiadamy
1) w kościele Porcyunkuli przy Asyżu;
2) w kościołach zakonów franciszkańskich. Zakony franciszkańskie zaś są trojakie: I) Zakon męzki Braci mniejszych; II) Zakon żeński Klarysek; III) Zakon żeński tych osób, które pod regułą św. Franciszka wspólne w klasztorach prowadzą życie.

W takich zaś kościołach, gdzie istnieje tylko trzeci zakon św. Franciszka, ludzi w świecie żyjących, nie masz odpustu Porcyunkuli.
Są niektóre kościoły franciszkańskie, w których dawniej byli zakonnicy lub zakonnice św. Franciszka. Jeżeli w tych kościołach przestał istnieć zakon świętego Franciszka, ustał też odpust Porcyunkuli i tylko wtedy w nich istnieje, jeżeli na nowo jest nadany przez Stolicę Apostolską.

    Naprzykład przytoczymy tu Gliwice i Głogówek na Górnym Szląsku. W obu miastach znajdowały się dawniej kościoły franciszkańskie; lecz w r. 1810 zostały zniesione i przez zakonników opuszczone. Dlatego odpust Porcyunkuli znikł tak w kościele franciszkańskim w Gliwicach jak w Głogówku. Przez Stolicę Apostolską atoli kościołowi franciszkańskiemu w Głogówku na nowo został pozwolony odpust Porcyunkuli. Ztąd pochodzi, że w Głogówku corocznie dnia 2-go sierpnia bardzo uroczyście się obchodzi odpust Porcyunkuli. Jużeśmy wspomnieli, iż Papieże nawet niektórym" kościołom, chociaż nigdy nie należały do zakonu św. Franciszka, przez szczególny przywilej udzielili odpustu Porcyunkuli. Takich kościołów już jest spora liczba. Naprzykład kościół famy w Gliwicach, w Bytomiu, na Lipinach itd. posiadają przywilej odpustu Porcyunkuli.

Źródło:

"Odpust Porcyunkuli. Nauka o Odpuście Porcyunkuli oraz Modlitwy o uzyskanie tegoż odpustu
Napisał ks. Jan Chrząszcz, Doktór św. Teologii i proboszcz w Pyskowicach."

Wydanie piąte poprawione. Góra św. Anny 1909 r.

ps. postanowiłem zachować oryginalną pisownię